Nasuhi GÜNGÖR / 14.05.2008 / stargazete
Kraliçenin kodları
Kraliçe II. Elizabeth’i konuşuyoruz. İngiltere’nin dünya sisteminin öncülüğünü ABD’ye bırakması her zaman tartışmalı bir konu olmuştur. Bu devir teslime daha farklı bakanlar da vardır. Mesela ‘sistem’in gövdesini ABD’nin, beynini ise İngilizlerin yürüttüğü yönündeki tezlerin de hatırı sayılır bir taraftarı vardır.
Bu tezlerden hangisi doğru olursa olsun, İngiltere ve ABD’nin bazı kilit ülkeler üzerinde çatışma halinde olduğu, zaman zaman birinin ötekinden rövanş aldığı da söylenebilir.
Türkiye, bu önemli ülkeler listesinde ilk sıralarda yer alıyor. Bazen tarz farkı, bazen de Türkiye’ye biçilmek istenen rol, ABD ve İngiltere arasında böyle bir çatışmanın zeminini oluşturuyor. Menderes döneminin sona ermesi ve 27 Mayıs darbesinin ortaya çıkmasında böyle bir rövanşın izleri takip edilebilir.
Ya da daha yakın örnekleri var. Sözgelimi, birisi 1 Mart tezkeresini ısrarla isterken, öteki dar alandaki etkin ittifaklarını kullanarak bunu engelleyebiliyor.
Kapatma davasıyla başlayan sürecin, bu kadar etkin güçlerden bağımsız olduğunu düşünmek ne yazık ki kolay değil. Davayı açanlar, iddianame yazanlar farkında olur ya da olmaz. Ancak ortaya çıkan yeni durumun, Türkiye’de yeni bir etkinlik savaşına işaret ettiği açık.
Bir noktaya dikkat çekelim. Kraliçe’nin ziyareti, yeni bir dönemi başlatmıyor. Bir anlamda başlamış olan dönemi ‘taçlandırıyor’.
Geçtiğimiz yıl İngiltere-Türkiye arasında hayli kritik ziyaretler, görüşmeler gerçekleşti. En üst düzeyde gerçekleşen görüşmelerin yanı sıra, İngiltere Enerji Bakanı Malcolm Wicks’in kapsamlı ziyaretleri ve görüşmeleri, keza Adalet Bakanı Jack Straw’ın gelişini unutmayalım. Prens Charles’ın ziyareti ise bir bakıma işin entellektüel yanını zenginleştiren bir adımdı.
Bu yoğun trafik kuşku yok ki yeni bir döneme işaret ediyordu. Özellikle Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanı olarak seçilmesinin ardından bu ilginin arttığını söylemek yanlış olmaz.
Bu arada iki ülke arasında 2007 yılı Ekim ayında imzalanan ‘stratejik ortaklık’ anlaşmasını da özellikle anmak gerekiyor. Başbakan Tayyip Erdoğan ve İngiltere başbakanı Gordon Brown’ın imza attığı bu anlaşma, enerjiden ekonomiye, Irak’tan Kafkaslara, Avrupa Birliği’nden terörle mücadeleye kadar pek çok alanda bir işbirliğinin altını çiziyordu.
Kraliçe, işte tüm bunların ardından Türkiye’ye geliyor. Ziyaretle ilgili oluşturulan dini ve kültürel semboller, iki ülke arasında sağlanan işbirliğinin kalıcılığına ve ‘kapsama alanı’na işaret ediyor.
Esasen yukarıda söylediğim gibi, süreç çoktan işlemeye başladı. Birkaç ay öncesine kadar kimsenin aklının ucundan bile geçmeyen senaryoları konuşuyoruz.
Kraliçe’nin gelişi, sadece iç ve dış politikanın değil, zihinsel kodlarımızın da değişime uğrayacağı bir dönemin sembolik açılımı.
Görün bakın, önümüzdeki aylarda din, kültür hayatı, etnik çatışma ve çeşitli sorunlar üzerinde neler neler tartışacağız.
Nasuhi GÜNGÖR / 14.05.2008 / stargazete
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder